'گزارشکار آزمایشگاه زیست سلولی «جسم باربادی»

برای مشاهده به ادامه ی مطلب مراجعه کنید

 

 

جسم باربادی

مقدمه:

در سال 1949 دو دانشمند به نام بار و برتروم مشاهده نمودند سلول های عصبی در گربه های ماده دارای یک جسم رنگ پذیر و متراکم و تیره رنگی است در صورتی است که این جسم متراکم در گربه های نر وجود ندارد و به این جسم جسم بار گفته شداسم دیگر آن بار بادی می باشد در سال 1959 داشمندی به نام ohino  مطالعات بیشتری انجام دادو مطالعات خود را بروی انسان نیز انجام داد از سلول های مخاط دهانی و ای تلیوم و مایع آمینیوتیک انسان استفاده کرد مشاهده کرد در سلول های سوماتیک خانم ها به میزان یک عدد وجود دارد ولی اقایان ندارداو ریخت کرو موزوم های مختلف را بررسی کرد و فرمولی را بدست آورد  b=N-1  جسم میله ای کروی محدب دنباله دار به طول یک میکرو متر

جسم بار: کروموزومX ی را می توان در سلول های ماده که تقسیم نمی شوند ، مشاهده کرد به صورت توده ای تیره به غشاء هسته سلول چسبیده است و کروماتین جنسی و جسم بار خوانده می شود. جسم بار یکی از کروموزوم های X است که به طور غیر فعال در کنار هسته معمولی قرار دارد. تعداد کروماتین جنسی برابر تعداد کروموزوم X جنسی موجود در سلول های است.

کروماتین جنسی (جسم بار) : در اکثر سلول های اینترفازی زنان سالم ، جسم کوچک و رنگ پذیری در مجاورت غشای هسته وجود دارد که در اصطلاح سیتولوژی به آن کروماتین جنسی یا به نام کاشف آن جسم Barr می گویند. تحقیقات بعدی ثابت کردند که جسم بار غیر از یکی از دو کروموزوم جنسی X چیز دیگری نیست . بنابراین در زنانی که تنها یک کروموزوم جنسی دارند و در مردان طبیعی که یک کروموزوم X وجود دارد ، جسم بار دیده نمی شود.بنابراین در زنان مبتلا به سیندرم ترنر(XO ) کروماتین جنسی نیست و یا در زنان با وضعیت کروموزومی XXX دو کروماتین جنسی دیده می شود . جالب آن که مردان با فرمول کروموزومی XXY (کلاین فلتر) نیز یک کروماتین جنسی دارند.

کروماتین Y (جسم Y) : اگر سلول های اینترفازی مردان را با کیناکرین خردل و یا کیناکرین دی هیدروکلراید رنگ آمیزی و با میکروسکوپ فلورسانس مشاهده کنیم ، در هسته ی سلول های آن ها جسم روشن و درخشانی را که همان کروموزوم Y باشد خواهیم دید. از این مسئله مانند حالت قبل برای تشخیص مردانی که از نظر کروموزوم Y اختلال داشته باشند (مانند XYY )استفاده می شود.

جسم بار (کروماتین جنسی) جسمی کروی است که در هسته سلولی پستانداران ماده مشاهده شده است. بهترین سلول هایی که می توان از آنها برای مشاهده جسم بار استفاده کرد؛ سلول های بافت پوششی مخاط دهان است که با جداسازی لایه ای از مخاط سقف دهان و رنگ آمیزی آن می توان جسم یا اجسام بار سلول را زیر میکروسکوپ مشاهده نمود.

* به فرد دارای جسم بار، کروماتین مثبت و فرد فاقد جسم بار را کروماتین منفی می نامند.*

نتیجه گیری :

با توجه به مشاهدات فوق ، نوتروفیل ها نوعی از سلول های خونی اند که هسته ای چند لوبه ( 5-2 لوب ) دارند که نوتروفیل های بالغ هسته ای با 5 لوب و سایر نوتروفیل ها معمولا هسته ی 3 لوبه دارند که این لوب ها توسط الیاف ظریفی ازجنس مواد هسته ای به یکدیگر مربوط هستند . نوتروفیل ها 65% کل گلبول های سفید خون را تشکیل می دهند . در نوتروفیل های افراد مؤنث ، زائده ای مانند چوبک طبل به طول 1 میکرومتر به یکی از لوب های هسته چسبیده است که آن را جسم کروماتینی جنسی یا جسم بار می نامند .

جسم بار همان کروموزوم X غیر فعال موجود در سلول های سوماتیک افراد مؤنث می باشد . که در 40 تا 60%  نوتروفیل ها نیز دیده می شود . باربادی ها در واقع بروز مورفولوژیکی کروموزوم های X غیر فعال اند و ممکن است در همه ی سلول های نوتروفیل این ویژگی مورفولوژیکی دیده نشود . ولی این ادعا دلیل بر عدم وجود جسم بار در سلول نمی باشد .

تشخیص جسم بار در یک سلول نوتروفیل بسیار حائز اهمیت است زیرا وجود یا عدم وجود آن در تشخیص و گزارش بیماری های خاص به عنوان یک شاخص عمل می کند . در واقع اگر جسم بار در فرد مذکر مشاهده شود یا تعداد آن در سلول فرد مؤنث از یک عدد کمتر یا بیش تر باشد می تواند عامل بیمار بودن آن فرد باشد .

افرادی که تعداد کروموزوم های X آن ها غیر عادی باشد به افراد آناپلوئیدی ( Aneuploidy ) موسوم اند . این افراد دچار ناهنجاری هایی می باشند که همانند ناهنجاری های آناپلوئیدی دیگر چندان شدید نیست .