موضوع آزمایش :
آشنایی و شناخت بیشتر از سلول های گیاهی و
مطالعه برخی اندامکهای درون آنها .
مقدمه:
گیاهان از واحدهای زنده و فعالی به نام یاخته
تشکیل شدهاند که معمولا در درون دیواره یاختهای جای دارند. هر یاخته ، از دیواره
یاختهای و غشای سیتوپلاسمی و سیتوپلاسم و هسته تشکیل شده است. وجود دیواره یاختهای
در گیاهان آنها را از جانوران متمایز میسازد. جنس این دیواره از سلولز است. هر دو یاخته مجاور را یک تیغه میانی از جنس پکتین از هم جدا
میکند.
در یک توده سلولی همگن سازنده یک بافت ، همه
سلولها دارای یک اندازه و یک شکل و معمولا چند وجهیاند. در گیاهان آلی اندازه
سلولها متناسب با کار آنهاست و بر حسب ماهیت بافت و نقشی که در گیاه دارند اندازه
آنها متفاوت است. اندازه و طول سلولهای سازنده پیکر گیاهان به ماهیت و ویژگی آن
سلول بستگی دارد و به طول ملکولهای پروتئینی موجود در آنها و همچنین به میزان
فعالیت هسته سلول و دوره استراحت آن ارتباط دارد.
در سلولهای پیر و مسن که واکوئلها قسمت اعظم
فضای درونی آنها را فرا میگیرند هسته به گوشهای رانده شده ، سایر محتویات سلول
به صورت ورقه نازک در اطراف واکوئل مرکزی چسبیده به غشا باقی میمانند. به علت
چسبندگی و یکی بودن غشای سیتوپلاسمی با غشای سلولزی لذا غشای سیتوپلاسمی بطور عادی
قابل مشاهده نیست ولی با اضافه کردن چند قطره محلول آب و نمک 20 درصد و ایجاد
کیفیت پلاسمولیز غشای سلولی از غشای سلولزی جدا و قابل رویت میگردد.
برخی از اندامک های گیاهی
واکوئلها
بخش اعظم فضای یاختههای بالغ را واکوئل اشغال
میکند که به صورت حفره یا کیسهای است که غشایی به نام تونوپلاست آن را از
سیتوپلاسم جدا میکند. درون واکوئل را مایعی به نام شیره واکوئلی پر
کرده است. واکوئلها محل ذخیره آب و مواد آلی و کانی و همچنین تجمع مواد زاید
سیتوپلاسم هستند.
پلاستها
پلاستها را بر اساس رنگدانههایی که ذخیره میکنند،
به سه گروه کلروپلاست ، کروموپلاست و لوکوپلاست تقسیم میکنند. کلروپلاستها عموما
قرصی شکل بوده و به علت دارا بودن کلروفیل ، سبز رنگ هستند. این اندامک غشایی دو
لایهای دارد. بخش درونی کلروپلاست شامل دو سیستم لایهای و ماده دربرگیرنده این
دو سیستم یعنی ماده زمینهای یا دانهدار است. سیستم لایهای دو بخش دارد: بخشی که گرانومها را تشکیل میدهد و بخش دیگری که آنها را
بهم متصل میکند.
بخش درونی گرانوم به صورت کیسههای پهن شدهای
مرتب شدهاند و تیلاکوئید نام دارند و محل کلروفیلها هستند. نقش کلروپلاستها
فتوسنتز است. لوکوپلاستها پلاستهای بیرنگی هستند که در
یاختههای بشره و دیگر بافتهای بیرنگ وجود دارند. بعضی نشاسته ذخیره کرده و
آمیلوپلاست نام دارند. گروه سوم پلاستها ، رنگدانههای زرد یا قرمزی داشته و
کروموپلاست نامیده میشوند.
هدف : مشاهده ی اپیدرم و پلاست گوجه فرنگی، پلاست سیب زمینی و هویج
سوالات :
1) نقش نشاسته بتاکاروتن و کیلوپین را در سلامتی انسان بنویسید؟
بتا کاروتن یکی از پرو ویتامین هایی است که برای پیشگیری از ابتلا به انواع بیماری ها از جمله بیماری های قلبی و سرطان ها مؤثر می باشد. از نظر جذب، عوامل زیادی در رژیم غذایی از جمله چربی ها و پروتئین، جذب بتاکاروتن را تحت تاثیر قرار می دهند. تقریبا 10 تا 50 درصد از کل بتاکاروتن مصرفی در مجرای گوارشی جذب می شود. در دیواره روده کوچک بتاکاروتن به وسیله آنزیم دی اکسیژناز به ویتامین A (رتینول) تبدیل می شود. وقتی دریافت بتاکاروتن از رژیم غذایی زیاد می شود، میزان جذب آن کاهش می یابد. اگر فردی ویتامین A کافی داشته باشد، تبدیل بتاکاروتن کاهش می یابد. بنابراین، بتاکاروتن یک منبع خوب ویتامین A برای بدن به شمار می رود.
لیکوپن یک عضو از کاروتنوئیدها از خانواده ی فیتوکمیکال ها و یک رنگدانه ی طبیعی است که بر خلاف دیگر کاروتنوئیدها، به. ویتامین آ تبدیل نمی شود.لیکوپن مسئول رنگ قرمز در بسیاری از میوه ها و مخصوصاً گوجه فرنگی است. این ماده به بتا کاروتن شباهت زیادی دارد. ثابت شده است که لیکوپن یکی از قوی ترین آنتی اکسیدان های طبیعی است لیکوپن بیشتر در بافت ها و عروق اعضایی چون بیضه ها، غدد آدرنال، کبد، پروستات، پستان ها، روده ی بزرگ و ریه ها ذخیره می شود.
2) کروموپلاستها در گوجه فرنگی به چه رنگی دیده میشوند؟
به رنگ قرمز
3) در هر سلول چند کروموپلاست دیده میشود؟
400 تا 500 هزار
4) کروموپلاست هویج به چه شکلی دیده میشود؟
به شکل میله ای و به رنگ نارنجی
5)آمیلوپلاست ها در سیب زمینی به چه شکلی دیده میشوند؟
به شکل کروی